Konya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü
Emrah KELEŞ
Son yıllarda yaptığı çalışmalarla adını sıkça duyduğumuz Konya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürü Emrah Keleş ile Konya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü’nün 2017 yılı faaliyetleri hakkında bir söyleşi gerçekleştirdik. Müdürümüze birkaç soru yönelterek konuya ilişkin değerlendirmelerini aldık.
İşgücü piyasası hakkında bilgi verir misiniz?
Günümüzde sosyal ve ekonomik sorunların en önemlileri arasında gösterilen işsizlik olgusu devletler ve hükümetler için birinci derecede çözülmesi gereken bir sorun olarak ortada durmaktadır. İşsizlik aynı zamanda sosyo-psikolojik sorunları ve huzursuzlukları da beraberinde getirmektedir. Sağlıklı, huzurlu ve mutlu bir toplum için çalışmak isteyen insanları istihdam etmeniz gerekmektedir. Bu nedenle istihdam artırıcı yatırım ve politikalara ağırlık vermek, mesleği olmayan işgücünü piyasa ihtiyaçları doğrultusunda eğiterek meslek sahibi yapmak, piyasaya girmekte zorlanan işgücünü teşvik ederek kariyerine yardımcı olmak, kendi işini kurarak istihdam alanı oluşturmak isteyene gerekli destekleri vermek gerekmektedir. Bu bakımdan ülkemizde özellikle son on yılda birçok alanda büyük atılımlar ve yatırımlar yapılarak, istihdamda ciddi artışlar gözlenmiştir.
Son yıllarda, Konya’da, eğitimden sağlığa, ulaşımdan turizme, tarımdan sanayiye birçok sektörde büyüme devam etmektedir. Yaşanılan olumlu gelişmeler, işgücü piyasasına da olumlu yansımaktadır. Bu durumun doğal sonucu olarak İlimizde, işgücüne ve istihdama katılım artarken, işsizlik oranında da kayda değer bir düşüş gözlenmektedir.
İŞKUR hakkında bilgi verebilir misiniz?
İstihdamın korunmasına, geliştirilmesine, yaygınlaştırılmasına ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerine yardımcı olmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere Türkiye İş Kurumu kurulmuştur. Ülkemizde kamu istihdam hizmetleri 4904 sayılı kuruluş kanunu ile kısa adı İŞKUR olan Türkiye İş Kurumuna verilmiştir.
İşgücü Piyasasında işgücü arz ve talebinin arasında dengenin sağlanması ülke ekonomileri için çok önemlidir. Bu nedenle; reel sektörün nabzını tutmak, istihdam artırıcı yatırım ve politikalara ağırlık vermek, mesleği olmayan işgücünü piyasa ihtiyaçları doğrultusunda eğiterek meslek sahibi yapmak, piyasaya girmekte zorlanan işgücünü teşvik ederek kariyerine yardımcı olmak, kendi işini kurarak istihdam alanı oluşturmak isteyene gerekli destekleri vermek gerekmektedir. Bu bakımdan ülkemizde özellikle son on yılda birçok alanda büyük atılımlar ve yatırımlar yapılarak, istihdamda ciddi artışlar gözlenmiştir.
Konya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğümüz tarafından yürütülen iş ve meslek danışmanlığı hizmetleri ile mesleki eğitim kursları, işbaşı eğitim programları ve girişimcilik programları ile mesleği olmayan, değiştirmek veya geliştirmek isteyenlere iş hayatında önemli kazançlar sağlanmakta, kendi işini kurmak isteyenlere yardımcı olmaktayız. İstihdam hizmetleri kapsamında işyeri ve okul ziyaretleri, engelli görüşme günleri, kariyer günleri, meslek tanıtma ve girişimcilik günleri ve İnsan Kaynakları ve İstihdam Fuarı gibi çalışmalarla istihdama katkı sağlamaktayız.
Ayrıca, özel politika gerektiren grup içerisinde yer alan kadınlar, engelliler, eski hükümlüler ve 35 yaş üstü erkeklerin ve uzun süreli işsiz olanların işgücü piyasasından uzak kalmasını engellemek, kendine olan güvenini sağlamak ve motivasyonu açısından kamu kurum ve kuruluşlarında kısa süreli istihdamını sağlayan toplum yararına programları uygulamaktayız.
Öte yandan, işini kaybetmiş ve yasada belirtilen hususları yerine getiren vatandaşlarımıza da iş arama süreçlerinde işsizlik sigortası ile belirli sürelerle destek olmaktayız.
İstihdam Hizmetleriniz hakkında bilgi verir misiniz?
İŞKUR’un en temel faaliyetlerinden biri hiç kuşkusuz iş arayan ile işvereni uygun şartlarda eşleştirerek, nitelikli istihdamı artırmak ve işsizliğin azaltılmasına katkı sağlamaktır. İş ve işçi bulmaya aracılık yoluyla yapılan işe yerleştirme hizmeti; iş isteyenlerin meslek ve nitelikleri ile işverenlerin işgücü taleplerinde aranan koşulların eşleştirilmesi suretiyle uygun işle uygun kişiyi buluşturan bir hizmettir.
2017 yılı sonu itibariyle İl Müdürlüğümüze kurum faaliyetlerinden faydalanmak üzere 100.938 kişi başvuruda bulunmuştur. Geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 40’lık bir artış sağlamış olduk. Bu durum Kurumumuza olan güvenin ve sunduğumuz hizmetlere olan ilginin de arttığının bir göstergesidir. Bu dönemde İl Müdürlüğümüzde kayıtlı işgücünden 22.181 kişi işe yerleştirilmiştir. İşe yerleştirilen kişi sayısı da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 28 artmıştır.
Aktif ve Pasif İşgücü Politikaları nelerdir?
Kurumumuz tarafından istihdamın korunması ve artırılması, işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesi, işsizliğin azaltılması ve işgücü piyasasının nitelikli işgücü ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla, aktif işgücü politikaları çerçevesinde aşağıda belirtilen faaliyetler yürütülmektedir.
• Mesleki Eğitim Kursları
• Engellilere Yönelik Meslek Eğitim Kursları
• Hükümlü ve Eski Hükümlülere Yönelik Mesleki Eğitim Kursları
• İşbaşı Eğitim Programları
• Girişimcilik Eğitim Programları
• Toplum Yararına Programlar
• İş ve Meslek Danışmanlığı faaliyetleri
Pasif İşgücü Politikaları ise; işsizlik sigortası hizmetleri, kısa çalışma ödeneği işlemleri ve ücret garanti fonu hizmetlerini kapsamaktadır.
Aktif İşgücü Programları hakkında daha geniş bir bilgi verebilir misiniz?
Aktif İşgücü Programları, istihdamın korunmasına ve artırılmasına, işsizlerin mesleki niteliklerinin geliştirilmesine, işsizliğin azaltılmasına ve özel politika gerektiren grupların işgücü piyasasına kazandırılmasına yardımcı olmak üzere yapılan faaliyetleri ifade etmektedir.
Eğitime yapılan yatırım, insan kaynaklarını daha zengin hale getirmekte böylece ekonomik büyüme ve gelir artışının anahtarı olmaktadır. İşsizliğin azaltılmasında ve sürekli istihdamın sağlanmasında etkili olabilecek önlemleri düşündüğümüzde; işgücünün iş piyasası ihtiyaçları doğrultusunda eğitilmesi, gelişen teknolojiye uyum sağlayabilmesi ve sürdürülebilirlik sağlanabilmesi için; sektörün temsilcileri, eğitim kurumları ve sosyal ortakların işbirliğine önem verilmesi, yaşam boyu eğitimin hayata geçirilmesi, genç nüfusu çok olan her yıl işgücüne yüz binlerin katıldığı ülkemizde bir zorunluluktur.
Bu nedenle 2018 yılı işgücü eğitim planı çalışmalarımızı tamamladık. İlimizde faaliyet gösteren meslek odalarından, kamu kurumlarından ve işgücü piyasası aktörlerinden eğitim planında yer almalarını istedikleri mesleklerle ilgili olarak bilgi talebinde bulunduk. Ayrıca 2017 yılı Nisan ve Mayıs aylarında 2.113 işyeri ile yüz yüze görüşmek suretiyle gerçekleştirdiğimiz İşgücü Piyasası Araştırmasından elde ettiğimiz sonuçları da dikkate alarak planda yer alması gereken meslekleri belirledik. Ocak ayı sonunda sayın valimizin başkanlığında gerçekleştirdiğimiz İl İstihdam ve Mesleki Eğitim Kurulu toplantısında kurul üyelerine sunup onayını aldık.
2017 yılı sonu itibariyle 2.504 kurs ve programda 10.129 kişi Aktif İşgücü Programlarından faydalanmıştır.
Kurumumuz tarafından işsizliğin azaltılmasına yönelik olarak yürütülen ve işverene alacağı işçiyi işbaşında görme fırsatı veren, İşbaşı Eğitim Programı, Kuruma kayıtlı işsizlerin mesleki bilgilerini uygulama yaparak pekiştirmelerini, iş ve üretim süreçlerini bizzat görerek öğrenmelerini ve yapacağı iş bakımından kendisini geliştirme imkânı tanıyan bir öğrenme programıdır. Aralık sonu itibariyle 2.325 İşbaşı Eğitim Programından 6.077 kişi faydalanmıştır.
Bunların yanı sıra, Toplum Yararına Programlarımız (TYP) ile işsizlerimizin kısa süreli istihdamlarını sağlayan projeler düzenlenmektedir. İl Müdürlüğümüz sorumluluk alanında hizmet veren kamu kurum ve kuruluşları ile mahalli idarelerin hazırladıkları projeler kapsamında çalışan katılımcılara asgari ücret üzerinden maaşları ödenmekte ve sigorta primleri yatırılmaktadır. 2017 yılı Aralık sonu itibariyle 5.497 katılımcı Toplum Yararına Program’dan yararlanmıştır.
Girişimcilik Eğitim Programı, Kuruma kayıtlı kişilere yönelik olarak kendi işlerini kurmalarına ve geliştirmelerine yardımcı olmak amacıyla uygulanan programlardır. Eğitim programı bitiminde, katılımcılara Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi Katılım Belgesi verilmektedir. Bu belge, KOSGEB Yeni Girişimci Desteğine başvuruda gerekmektedir. 2017 yılı Aralık itibariyle 112 programda 2.740 kişiye Girişimcilik Eğitimi verilmiştir.
Engelli Hizmetleriniz hakkında bilgi verebilir misiniz?
İşgücü piyasasında dezavantajlı grupları oluşturan kadınlar, gençler, engelliler, eski hükümlüler, madde bağımlıları, uzun süreli işsizler, sosyal yardım yararlanıcıları, yaşlılar, geçici koruma kapsamında bulunanlar ve
özel destek ihtiyacı olan pek çok kişinin “insana yakışır işlerde” istihdamını ve bu istihdamın kalıcılığını sağlamak Kurumumuzun önemli görevlerinden biridir.
Bu nedenle, Kurumumuz, başta özel politika gerektiren gruplar olmak üzere hizmet talebinde bulunan tüm vatandaşlarımızın ihtiyaçlarına mevzuatımıza uygun çözümler üretmek, toplumdaki rollerini güçlendirmek ve daha müreffeh yarınlarda işgücü piyasasında yer alabilmelerini sağlamak amacıyla çalışmalarına devam etmektedir.
Engellilere Yönelik Mesleki Eğitim ve Rehabilitasyon Faaliyetleri ile işgücü piyasasının dezavantajlı bir unsuru olan engelliler, istihdam edilmelerine yönelik olarak, kendilerinin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda kurslara yönlendirilmektedirler.
50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları, özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde 4 engelli işçiyi istihdam etmeleri yasal zorunluluktur. Bu bakımdan iş yerlerinde çalışan sayılarını takip ederek en geç 30 gün içerisinde engelli açığının kapatılmasına çalışıyoruz.
İl Müdürlüğümüzde her hafta Çarşamba ve Perşembe günleri engelli işgücü istihdam etmek isteyen özel sektör işyeri temsilcileri ile engelli statüde iş arayan vatandaşlarımız arasında iş görüşmeleri yapılmaktadır. Bu görüşmeler sonucunda 165 engelli vatandaşımızı işgücü piyasasına kazandırmak suretiyle istihdam ettik.
Ayrıca Engelli ve Eski Hükümlü için kendi işini kurma projeleri kapsamında 2017 yılında 16 proje başvurusu yapılmış ve komisyonun incelemesi neticesinde 10 proje kabul edilmiştir.
Müdür Bey Kurum olarak her yıl İşgücü Piyasası Araştırması yaparak elde ettiğiniz sonuçları yayınlıyorsunuz. Bu konuda da okuyucularımıza bilgi verebilir misiniz?
Tabii ki, 2012 yılından bu yana her yıl gerçekleştirdiğimiz İşgücü Piyasası Araştırması ile ilimizin işgücü piyasası fotoğrafını çekmekteyiz. Saha çalışması 03 Nisan-05 Mayıs 2017 tarihleri arasında yapılan İşgücü Piyasası Araştırması kapsamında ilimizde faaliyet gösteren 2.113 işyeri ziyareti gerçekleştirilmiştir.
İş ve Meslek Danışmanlarımızın işverenlerle gerçekleştirdiği görüşmeler sonrasında, ilimizde; istihdam edilenlerin meslek bilgileri, ihtiyaç duyulan açık işler ve bu açık işlerde aranan özellikler, bulunmasında/karşılanmasında güçlük çekilen meslekler ile bu mesleklerde çalışacak kişi neden bulunamadığına ilişkin bilgileri ve önümüzdeki yıl için istihdam beklentileri tespit edilmiş, elde edilen sonuçlar yayımlanmıştır. Bu veriler İlimizin mesleki eğitim planlarına ve istihdam politikalarına yön verecektir.
Elde edilen sonuçlardan bazılarını vatandaşlarımızla paylaşmak istiyorum.
İlimizde 20+ istihdamlı işyerlerinde çalışan sayısı yaklaşık 100 bindir. En çok istihdam sanatkârlar ve ilgili işlerde çalışanlar meslek grubunda yer almaktadır. İşyerlerimizin yüzde 24’ünde açık iş tespit edilmiştir. İşverenlerimiz açık işlerde mesleki yeterliliği ön planda tutarak, fiziki yeterliliğe ve takım çalışması becerilerine önem vermiştir. En fazla açık iş gaz altı kaynakçısı, beden işçisi ve CNC torna tezgâhı operatörü mesleklerindedir. 2018 yılı için istihdam artışı beklenmektedir.
Ayrıca, saha çalışmasına 12-28 Şubat 2018 tarihleri arasında devam edeceğimiz 2018 yılı I. Çeyrek Açık İş İstatistikleri çalışmalarımız ilimizde faaliyet gösteren 202 firma ziyaret edilmek suretiyle gerçekleştirilmektedir.
Bu araştırma yılda 4 defa tekrar edilecek bir çalışma olup, işverenlerimizin işbirliğinden dolayı şükranlarımızı sunuyor, hayırlı işler diliyorum.
Müdür Bey son olarak İşsizlik Sigortası hakkında bizi aydınlatabilir misiniz?
İşsizlik sigortası; bir işyerinde çalışırken, çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen de olsa karşılayarak kendilerinin ve aile fertlerinin zor duruma düşmelerini önleyen, sigortacılık tekniği ile faaliyet gösteren, Devlet tarafından kurulan zorunlu bir sigorta koludur.
İşsizlik sigortası hizmetlerinden yararlanabilme koşulları nelerdir? Hangi belgeler ile nereye başvuru yapılabilir?
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre, işsizlik sigortası kapsamında bir işyerinde çalışırken;
*Çalışma istek, yetenek, sağlık ve yeterliliğinde olmasına rağmen, kendi istek ve kusuru dışında işini kaybedenler,
*Hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olmak kaydıyla,
*Son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar,
hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda www.iskur.gov.tr portalı üzerinden başvurarak iş almaya hazır olduğunu bildirmek koşulu ile işsizlik sigortası hizmetlerinden yararlandırılmaktadır.
Müdür Bey, yoğun mesainiz arasında bizlere de vakit ayırdığınız için teşekkür eder, işlerinizde kolaylıklar dileriz.
Ben de şahsım ve Kurumum adına bizi milletimize bir kez daha tanıtma fırsatı verdiğiniz için teşekkür eder, hayırlı işler dilerim.