Konya Reklamcılar Derneği Başkanı Osman YAVUZ
Bu sayı dergimize konuk olan Konya Reklamcılar Derneği Başkanı Osman YAVUZ ile reklamcılık ve reklam algısı üzerine gerçekleştirdiğimiz söyleşimizi sizlerle paylaşmak istiyoruz. Haliyle konumuz reklam, konuğumuz reklam duayeni olunca ilk sorumuz Konya tanıtımı üzerine…
Şehir dışındaki Konya algısındaki reklamın rolü?
Konya mazisiyle, yaşattığı değerlerle ayakta kalan geçmişine bağlı bir kent. Tarihte Anadolu Selçuklu Devletine başkentlik yapmış; kültürel öğeler bakımından zenginliğini her daim yaşatmaya devam eden bir hoşgörü şehri. Reklam da Konya’nın dışardaki imajına önemli referans olacak bir etken olarak göze çarpıyor. Konya’nın dışarıda ki tanıtımında reklamın etkisi çok büyük. Mevlana ile Sillesi ile Anadolu Selçuklu mimarisiyle, tarımda ve sanayide ulusal ölçekte söz sahibi olan firmaları ile kültürel faaliyetleri ile dünyanın bir çok yerinden gelen, ağırladığı turistleri ile büyüyen bir Konya gözlemliyoruz . Bu söylediklerim de reklamın etkisi sayesinde olmaktadır. Son yıllarda Konya’nın reklamında, tanıtımında ulusal ve yerel basının etkisi su götürmez bir gerçek olarak karşımıza çıkmakta. Ulusal çapta daha fazla reklamımızın yapılması gerekmekte ve Konya hak ettiği konuma gelmelidir.
Konya’da reklamcılık denilince ne anlaşılıyor?
Öncelikle Konya’da reklamcılık eskiye nazaran iyi bir yolda ilerliyor. Konya son yıllarda sanayi ve hizmet sektörü alanında atılımda olan bir şehir. Bunun en büyük ispatı Türkiye’nin KOBİ başkenti olmasıdır. Yerelden, ulusal ve uluslararası noktalara açılım göstermek isteyen dinamik firmaların yer aldığı Konya’da, bu firmaların etkin müşteri iletişim ve pazar ağı oluşturabilmeleri reklam ve tanıtım hizmetiyle mümkündür. Ajans-müşteri ilişkileri geliştikçe Konya reklamcılığı daha iyi noktalara gelmektedir. Ne istediğini bilen müşteriye, nasıl bir reklam çalışması yapılacağı tespiti daha kolaydır. Küçük ya da büyük bütün firmaların reklam ve pazarlama önerilerine ihtiyacı vardır. Bununla birlikte mecra seçimi müşteri ulaşmadaki en önemli unsurdur. Digital medya mı kullanılacak, basın ilanı mı çalışılacak yoksa Açıkhava reklamcılığına mı yapılacak bunun tespiti yapılmalıdır. Yerel bazda reklam ve pazarlama faaliyetleri pek çok şekilde yürütülmektedir. Broşürler, küçük el ilanları, billboard pano ilanları, yerel gazete ve dergilere verilecek ilanlar hesaplı maliyetleri olan, etkili çalışmalardır. Bu çalışmaların tasarımı da dahil olmak üzere hizmet veren bir çok reklam ajansı da gerek yerel, gerekse ulusal ölçekte çalışmalarını yürütmektedirler. Yerel radyo ve televizyonlarda da reklam çalışması yapmak, sponsorluklar, küçük çaplı kampanyalar da faaliyetlere eklenebilir. İnternet de yine büyük firmalar kadar küçük firmaların da kendini var edebileceği bir alandır. Profesyonelce hazırlanan bir web sitesi yoluyla, tüketicilere ulaşmak kolaydır. İyi tasarlanmış bir web sitesi sadece başlangıçta değil, reklamın sonraki aşamalarında da firmaların sahip olduğu önemli değerlerden biridir.
Firmalarımızın Reklam algısı nedir?
Birkaç sene öncesine kadar reklam denildiği zaman sadece basılı işlerle ilgilenen matbaacı algısı vardı. Ama bugün bu algı yerel ajanların doğru hamleler yapmasıyla çok hızlı bir şekilde yok olmaktadır. Artık ajans, müşteri iletişimi firmalara doğru şekilde anlatılmaktadır. Firmadan işi koparıp fatura kesme tahsilat yapma devri çoktan geride kaldı. Bütünleşik pazarlama iletişimi stratejileriyle müşterilerine hizmet vermeye başlayan ajanslar, birlikte çalıştıkları firmaları çok iyi noktalara getirdiler. Sadece bulunduğu bölgede faaliyet gösteren birçok firmamız, şu an yurtdışı ürün ihracatında çok iyi noktaya geldiler. Bunların hepsi, inanç, cesaret ve iyi reklam tanıtım hizmetleriyle olmaktadır. Çünkü pazarlama bütün reklam-iletişim çalışmaların çatısıdır. Katalog, kartvizit çalışmalarıyla reklam ajansıyım devri artık çok eskide kaldı. Bu başarı, hem müşterilerin bilinçli reklam veren olmasıyla, hem de ajansların kendilerini geliştirerek uluslararası pazarlarda faaliyet gösteren müşterilerinin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için kendisini geliştirmesine borçludur. Bunların yanında Türkiye’nin ekonomide ki kat ettiği yol da azımsanamayacak seviyede. Bu da haliyle firmaların daha çok atılım içinde olmasını sağlamaktadır. Firmaların eskiye göre daha çok reklam faaliyetleri içinde yer almaları, reklamın önemini kavramalarında gelişen ekonominin ve teknolojinin katkısı yadsınamaz. Artık Konya firmaları reklam pastasından gerektiği payı alma gayretinde ve bilincindedir.
Reklamdaki değişimi nasıl görüyorsunuz?
Reklam, geçmişten günümüzde aynı şekilde veya tek bir doğru üzerinden gelişerek bugünkü duruma gelmemiştir. Dünya pazarı sürekli gelişim gösterirken, Türk reklamcılığı da büyümeye eşlik ederek, daha profesyonel kadrolarıyla, görselliğe daha çok önem veren reklam kampanyaları düzenlemeye başlamıştır. Geçmişten bugüne ulusal ve yerel reklamcılıkta bilinen tasarımlar fazlaydı ve taklitten öteye geçememekteydi. Fakat gün geçtikçe , reklam tasarımlarında, kullanılan cümlelerde, firmalara ait sloganlarda daha özgün işler ortaya çıkmaya başladı. Günümüzde tüketicilerin zihinlerini yormadan, karmaşık reklam mesajları oluşturmadan tasarlanan reklam kampanyaları daha da dikkat çekmekte. Ekonomideki gelişime eksen olarak pazarda kendine büyük bir yer bulan reklam pastası herkesin iştahını kabartmaktadır. Teknoloji ile arası daha iyi olan, yeniliklere açık firmalar, kuruluşlar bu pastadan büyük bir pay almaktadırlar. Reklamın önemi de diğer etkenler, ekonomi veya teknoloji ile paralel olarak ilerlemektedir.
Firmalar ajansları nasıl değerlendiriyor?
Firmaların ajanslara olan eğiliminde ki artış geçen yıllara göre iyi durumda. Sonuçta hedefiniz ne kadar yüksek olursa reklama olan ihtiyacınız da o denli artar. Bazı firmalar vizyonlarını sınırlayarak kendi gelişimlerinin önüne taş koymaktadırlar. Reklam ajansları olarak bizim de isteğimiz Konya’nın gelişiminde katkısı olan bu firmalara yardımcı olabilmek. Firmalar ile kafa kafaya vererek iyi işler çıkartıyoruz ve daha da iyi işler çıkartacağımızdan kimsenin şüphesi olmasın.
Reklam olgusu Konya’da doğru biliniyor mu?
Bir aralar reklam tanımı Konya’da tabelacılıktan, basit sloganlardan, kartvizit tasarımı yapan küçük atölyelerden ibaretti. Şuan ise reklamın tanımı Konya’da daha iyi biliniyor. Ajanslar artık çağın gereklerine göre hareket ediyor ve teknolojinin her geçen gün yükselen ivmesine ayak uyduruyor. Müşteri-ajans ilişkisinin gelişmesi reklam tanımının daha iyi kavranmasını sağlıyor. Küçük ve büyük firmalarımız artık daha bilinçli ve sistemli çalışma arzusundalar. Reklamın getirilerini kavrayan firmalar, ufuklarını daha geniş tutmaktadırlar. Reklamı basite almak firmaların yaptığı bariz bir hatadır. Ne istediğini bilen, reklamdan ne alabileceğini bilen firmalar reklamın gelişimine ve kendi gelişimlerine katkı sağlamaktadırlar.
Reklam Ajansların eksiklikleri nelerdir?
Konya reklamcılığı olarak eski, sığlaşmış ajans algısından kurtulmada önemli bir mesafe kat ettiğimizi düşünüyorum. Ama yine de eski alışkanlıklar devam etmiyor değil. Basit sloganlar, kopya işler, müşteri ile olan diyalogun zayıf olması gibi etkenler sonucu ortaya kimsenin istemeyeceği işler çıkabiliyor. Ajansların yaptıkları işler de özgün olmaları müşteri memnuniyetini beraberinde getirecektir. Böylelikle inandırıcılığımızı kaybetmemiş oluruz. Burada önemli olan müşterilerin ne istediğini iyi anlamak ve onlara rehberlik etmek. Örneğin, firma hizmet ve kalite de öncü sloganıyla yola çıkalım diyor ve bende öncelikle kendilerine hizmet mi satmak istiyorsunuz ürün mü satmak istiyorsunuz sorusunu sorduğumda evet biz ürün satmak istiyoruz cevabını veriyor. Firmalara baştan sağma işler değil de birlikte kafa vererek ne istediklerini anlayarak özgün işler üretmek daha yararlı olacaktır.
Konya’da ulusal çapta söz sahibi olan firmaların İstanbul ajansları ile çalışmaları hakkında ne düşünüyorsunuz?
Bu konuda Konya ajansları olarak hayıflandığımızı söylemek istiyorum. Tabi ki İstanbul’da ki kadar global düzeyde gelişim göstermiş ajanslarımız olmasa bile, bu firmalara reklamla ilgili çoğu konuda yardımda bulunabilecek teknolojiyi ve günümüz reklamcılığını yakından takip eden başarılı ajanslarımızda var. Bu sayının İstanbul ajanslarıyla yarışacak düzeyde olmadığı su götürmez bir gerçek olsa da küçümsenecek kadar da olmadığını düşünüyorum. Tabi ki çuvaldızı kendimize batırmamızda lazım. Zamanında yapılan basit, sığ, taklitçi işlerde büyük firmaları Konya ajanslarından uzaklaştırmıştır. Ajanslar olarak önceliğimiz günü kurtarmak değil, müşteri portföyünü saygın, ulusal pazara hakim firmalarla çalışarak büyütmek olmalıdır.
Konya son yıllarda tanıtımda önemli bir ivme kazandı. Sanayimiz de gün geçtikçe büyüyor. Şehrin tanıtımında ajanslarımızın üstlendiği rol nedir?
Son yıllarda Konya tarımda ve sanayide atılım içinde olan bir kent olarak göze çarpıyor. Gıdadan, Otomotiv sektörüne, Tarım aletleri üretiminden, ayakkabı sektörüne kadar sayamadığımız daha birçok konuda ilerleme göstermiş bir şehir. Tabii ki bu gelişimde yapılan işler kadar, pazarlama ve reklam stratejilerinin de atılan doğru adımların da payı büyük. Ajansların bu yolda üstlendiği ana görev gelişen sektörlere rehberlik yapmak olmalıdır. Ajans-müşteri ilişkilerinin doğru yolda ilerlemesi pazarlama ve reklam stratejilerinin de gelişmesini sağlamaktadır. Ajanslar doğru hamleleri yaparak gelişimde olan bu firmalara ön ayak olmaktadırlar. Doğru planlama ile yapılan stratejiler iyi pazarlama ve reklamı doğurmakta bu da firmaların, kobilerin gelişimine katkı sağlamaktadır.
Reklamcılar Derneği’nin faaliyetleri nelerdir?
Derneğimizin faaliyet ve hizmetleri koşullar ve ihtiyaçlar doğrultusunda şekillenmektedir. Reklam iletişiminin rolü konusunda görüş ve bilgilerimizi arttırmak için resmi görevli ve daireler nezdinde etkili işbirliği ve irtibat önerileri sunmak üzere çalışmalarda bulunuyoruz. Firmaların isteklerini, sorunlarını resmi görevlilerle paylaşarak onlara daha iyi çalışma ortamı sağlamaya çalışıyoruz. Üyelerimizle toplantılar yaparak Konya reklamcılığına nasıl bir katkımız olacağını tartışıyoruz ve son olarak da Konya’da ki Sivil Toplum Kuruluşları ( STK ) ile sık sık görüş alışverişinde bulunuyoruz.